Bản nhạc cổ cầm “Lan Đình Tự” 兰亭序 古琴: Lan Đình là tên một ngôi đình cổ ở Sơn Âm, nay thuộc Triệu Hưng, Chiết Giang do Vương Hy Chi và anh em danh sĩ Tạ An xây dựng
Nguồn gốc Lan Đình Tự – “Thư Thánh” Vương Hy Chi
Vương Hy Chi là một trong những nhà thư pháp kiệt xuất nhất của Trung Quốc thời cổ đại, mang danh hiệu “Thư thánh”. Thư pháp của ông kết tinh tinh hoa của những môn phái khác thành một thể hệ độc lập, biến phong cách thư pháp cổ xưa của thời Ngụy Hán thành nét bút phóng khoáng, kết cấu chặt chẽ, phong cách nhã nhặn tự nhiên, thế bút khỏe khoắn, tuyệt đẹp. Người ta miêu tả chữ của ông “bay bổng như phù vân, khỏe khoắn như rồng uốn lượn”
Tác phẩm nổi tiếng nhất của Vương Hy Chi là “Lan Đình Tập Tự”, là sách mẫu cho các nhà thư pháp đời sau mô phỏng theo, được Đường Thái Tông vinh danh là thập toàn thập mỹ. Ngày mùng 3 tháng 3 nông lịch của Trung Quốc là ngày tết Thượng Tỵ thời cổ đại, còn gọi là tết Hàn Thực. Theo phong tục dân gian vào ngày này mọi nhà đều phải rửa tay rửa mặt bên dòng nước, mượn điều này để tiêu trừ bệnh tật và vận rủi.
Vương Hy Chi, lúc đó đảm nhiệm chức Nội Sử (chức quan) tại Hội Kê, cùng với 40 vị văn nhân nho nhã tới Lan Đình tại núi Hội Kê thuộc huyện Sơn Âm ăn tết Hàn Thực. Họ ngồi quanh hai bờ sông, dùng ly đựng rượu, đặt tại thượng lưu sông Khúc Thủy để nó tự cuốn trôi xuống dưới hạ lưu, dừng tại nơi nào thì người đó lấy ly rượu đó uống và làm một bài thơ. Hôm đó, dòng nước cuốn trôi những ly rượu, mọi người uống rất vui vẻ, tổng cộng đã làm được 37 bài thơ hay. Có người đề xuất tập hợp lại những bài thơ ngẫu hứng này thành một tập thơ, gọi là “Lan Đình Tập”. Mọi người lại nhờ Vương Hy Chi viết lời mở đầu, Vương Hy Chi nhân lúc rượu nồng cao hứng, tình cảm dạt dào đã dùng bút lông chuột viết lên giấy tơ tằm, viết liền một mạch. Đây chính là bài “Lan Đình Tập Tự”, gọi tắt là “Lan Đình Tự”.
Lan Đình tập tự được người đời ví như mặt trời, Mặt Trăng giữa bầu trời, được mệnh danh là “Thiên hạ đệ nhất hành thư”, đến ngàn năm sau hậu thế vẫn thán phục.
Dịch thơ Lan Đình Tự
“Lan Đình Tập Tự” được mệnh danh là Thiên hạ đệ nhất hành thư (bài văn theo thể Hành bậc nhất trong thiên hạ), mỗi chữ đều tinh diệu, thanh thoát, thông thuận như nét bút của Thần. Tác phẩm không những là một kiệt tác thư pháp mà còn khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên sông núi và những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống.
Bài tựa viết: “Thị nhật dã, thiên lãng khí thanh, huệ phong hòa sướng; ngưỡng quan vũ trụ chi đại, phủ sát phẩm loại chi thịnh; sở dĩ du mục sính hoài, túc dĩ cực thị thính chi ngu, tín khả lạc dã.”
Tạm dịch nghĩa: Hôm nay thời tiết sáng sủa, không khí trong lành, hiu hiu gió nhẹ. Ngẩng nhìn lên vũ trụ bao la, cúi xuống xem vạn vật phồn thịnh, mà phóng mắt ngắm trông thỏa lòng bay bổng, thật thỏa tình mắt ngắm tai nghe. Thật là khoái lạc!
Cầm phổ bản nhạc Lan Đình Tự
